Nasz mózg jest wyjątkowy i potrafi więcej niż nam się wydaje. Żeby lepiej wykorzystać jego możliwości trzeba go lepiej poznać! Właśnie dlatego warto znać prawa pamięci, które wyjaśniają jak działa nasza pamięć i jak ją polepszyć, wprowadzając zmiany do procesu nauki.
Prawo początku i końca
Pewnie zauważyliście nie raz, że najlepiej zapamiętujecie informacje, które podczas nauki czytaliście na początku albo na końcu. To całkowicie naturalne. Zdając sobie sprawę z istnienia tej zależności można ją świetnie wykorzystać.
Prawo początku i końca mówi nam o tym, że im więcej początków i końców, tym więcej zapamiętamy! A to zapewnią nam regularne, krótkie przerwy podczas nauki. I tu znowu przypominam o technice pomodoro. A jeśli nie macie wystarczająco dużo czasu na naukę, żeby przerwa w jej trakcie miała sens, zacznijcie naukę od najistotniejszych rzeczy. Ważne tematy zostawcie też na ostatnie parę minut nauki.
Kolejnym dobrym pomysłem jest też każdorazowe zaczynanie nauki od innego miejsca. Jeśli macie na przykład 10 stron notatek, to nie zaczynajcie zawsze nauki od pierwszej kartki! Kombinujcie, rozpoczynajcie naukę od środka albo od końca. Taka nauka będzie nie tylko skuteczniejsza, ale też ciekawsza!
Prawo powtórek
Kolejne, niezwykle istotne prawo, dotyczy powtórek. Podstawą skutecznej nauki jest powtarzanie i nie powinno to nikogo dziwić. Natomiast nie mam tu na myśli bezmyślnego powtarzania przez wielokrotne czytanie tej samej treści. Im bardziej kreatywnie podejdziecie do sprawy, tym lepiej się nauczycie. A więc, zamiast po raz dziesiąty czytać te same notatki, poszukajcie artykułu na ten temat, filmu na youtube, testu z tej tematyki. Dzięki internetowi macie nieograniczone możliwości. Pamiętajcie też, że pierwszą powtórkę należy zrobić… od razu po skończonej nauce!
Prawo skojarzeń
Nasz mózg uwielbia skojarzenia i dzięki nim znacznie lepiej zapamiętuje to, czego się uczymy. Dlatego, podczas nauki, szukajcie powiązań z tym, co już wiecie. Porównujcie między sobą przedmioty, osoby, miejsca. Wyobrażajcie sobie to, czego się uczycie, dodając do tego ruch, kolory czy zaskakujące elementy.
Prawo elaboracji
Najlepiej zapamiętacie to, co poznacie wszystkimi zmysłami. Dlatego nie tylko czytajcie, ale oglądajcie, słuchajcie, dotykajcie, smakujcie. Niech nauka pozwoli Wam na przeżywanie różnych emocji. Poprzez robienie eksperymentów i różnicowanie źródeł wiedzy zyskacie większą ilość szczegółów, a to pozwoli na lepsze wyobrażenie sobie tego, czego się uczycie, a w konsekwencji – lepsze zapamiętanie.
Prawo wyjątkowości
Prawa pamięci bazują na tym, jak działa nasz mózg. A on wręcz uwielbia to, co go zaskakuje! Dlatego najlepiej zapamiętujemy oryginalne, wyróżniające się informacje. A więc podczas nauki wykorzystajcie swoją wyobraźnię do udziwniania tego, czego się uczycie. Niech poniesie Was wyobraźnia! Możecie też szukać ciekawostek dotyczących tematu, który zgłębiacie. Każda informacja, która Was zaskoczy czy rozbawi, pozwoli na znacznie lepsze przyswojenie wiedzy.
Prawo zrozumienia
Pamiętacie kiedy w szkole próbowaliście wykuć na pamięć regułkę, której nie rozumieliście? Ciężko było, prawda? To dlatego, że nasz mózg kiepsko radzi sobie z zapamiętywaniem tego, czego nie rozumie. Podstawą zapamiętania jest więc zrozumienie tego, czego się uczymy.
No dobra, ale co jeśli czytamy coś i nie rozumiemy? Prosta sprawa. Jak zwykle z pomocą przychodzi internet. Wcale nie musicie się uczyć z jednej konkretnej książki. Zwłaszcza jeśli napisał ją jakiś specjalista, który uwielbia męczyć innych, używając skomplikowanego języka (podobno często robią tak osoby, które chcą poczuć wyższość nad innymi). Sztuką jest wyjaśnienie zawiłych tematów w prosty sposób, a nie odwrotnie! A jestem pewna, że niezależnie od tego, czego obecnie się uczycie, jest ktoś w internecie, kto pisze o tym w przystępny sposób. Trzeba go tylko znaleźć! A kiedy już się nauczycie i nie jesteście pewni czy wszystko zrozumieliście, to zróbcie mały test na kimś znajomym. Wytłumaczcie mu to, czego się nauczyliście. Jeśli zrozumie, to znaczy, że umiecie na 5!
Prawo konfabulacji
Na pewno zdarzyło Wam się kiedyś pomylić słowa, które są do siebie podobne lub w jakiś sposób się ze sobą kojarzą. Właśnie o tym mówi prawo konfabulacji. Najłatwiej zauważyć to podczas nauki języka obcego, kiedy mylą nam się dwa podobnie brzmiące słowa, które mają zupełnie inne znaczenie. Jak sobie z tym radzić? Po pierwsze zauważyć, że te słowa Wam się mylą. Następnie zwrócić uwagę czym różnią się dane słowa. I w końcu zauważone różnice powiązać skojarzeniami ze znaczeniem tego słowa.
A teraz mój abstrakcyjny przykład. W hiszpańskim istnieje wiele podobnych słów o różnym znaczeniu. Na potrzeby wyjaśnienia tematu wybrałam: cabello (włosy) i caballo (koń). Różnią się tylko jedną literą. Musiałam się trochę nagłowić, żeby znaleźć jakieś skojarzenie, które pozwoli mi rozróżnić te dwa słowa. Wymyśliłam coś takiego: Mam długie włosy, które zawsze gdzieś plączą się na podłodze i nierzadko przybierają kształt pisanej litery e. W ten sposób zapamiętuję, że włosy to cabello. Samo skojarzenie tylko jednego słowa może nie wystarczyć, dlatego poszukałam skojarzenia również dla słowa koń. W tym słowie zamiast e mam a. Tym razem skorzystałam z drukowanej litery A. Człowiek, wsiadając na konia, musi szeroko rozstawić nogi, aby na nim usiąść. Tym samym jego ciało przyjmuje kształt litery A. Mam nadzieję, że to widzicie. Ale pamiętajcie, że to moje skojarzenia i wcale nie muszą do Was przemawiać. Zgodnie z kolejnym opisanym przeze mnie prawem – powinninście stworzyć skojarzenia samodzielnie, aby je dobrze zapamiętać.
Prawo kreatywności
Prawo mówi o tym, że to co sami tworzymy – lepiej zapamiętujemy. Dlatego znacznie lepszym pomysłem jest tworzenie własnych notatek niż korzystanie z czyichś. No niestety, wiem, że fajnie się nie wysilać i skserować czyjeś wypociny, ale lepszy efekt osiągniecie notując samodzielnie! Ważne jest również to, aby notując coś, nie przepisywać bezmyślnie, ale parafrazować. Dodawać do notatek własne skojarzenia, wyobrażenia i przykłady. Te podane przez kogoś mogą zupełnie do Was nie przemawiać i jedynie utrudnią naukę.
Czy któreś z powyższych praw Was zaskoczyło? Zdawaliście sobie sprawę z tych prawidłowości? Mam nadzieję, że ta wiedza pomoże Wam w polepszeniu swojego procesu nauki oraz pozwoli wykorzystać prawa pamięci na Waszą korzyść. Jeśli udało Wam się z nich skorzystać to koniecznie dajcie znać!
Źródła:
